OSI Modeli ve TCP/IP Modeli: Kısa Bir Karşılaştırma

OSI Modeli ve TCP/IP Modeli: Kısa Bir Karşılaştırma

Ağ teknolojilerine girdiğinizde, sıkça karşılaşılan iki model vardır: OSI Modeli ve TCP/IP Modeli. Bu modeller, ağ protokollerini ve iletişimini anlamak ve tasarlamak için çerçeveler sunar. İşte bu modeller, katmanları ve işlevleri hakkında kısa bir özet.

OSI Modeli Katmanları ve İşlevleri:

1-Fiziksel Katman (Physical Layer)

İşlev: Cihazlar arasındaki fiziksel bağlantıyı sağlar. Donanım bileşenlerini ve kablolar, anahtarlar ve ağ arabirim kartları gibi fiziksel ortamları içerir.

Ana Unsurlar: Bitler, ağ kabloları, tekrarlayıcılar.

2-Veri Bağlantı Katmanı (Data Link Layer)

İşlev: Düğümden düğüme veri transferini kolaylaştırır ve hata tespiti ve düzeltme ile ilgilenir. Kaynak ve hedef MAC adreslerini içerir.

Ana Unsurlar: Çerçeveler, anahtarlar, köprüler, WiFi erişim noktaları.

3-Ağ Katmanı (Network Layer)

İşlev: Veri yönlendirmeyi, paket iletimini ve mantıksal adreslemeyi (IP adresleri) yönetir.

Ana Unsurlar: Paketler, yönlendiriciler, katman 3 anahtarlar.

4-Taşıma Katmanı (Transport Layer)

İşlev: Güvenilir veri transferini, hata yönetimini ve sıralamayı sağlar. Uçtan uca iletişim sağlar.

Ana Unsurlar: Segmentler, TCP/UDP protokolleri.

5-Oturum Katmanı (Session Layer)

İşlev: Uygulamalar arasındaki oturumları veya bağlantıları yönetir. Bağlantıları kurar, sürdürür ve sonlandırır.

Ana Unsurlar: Düğümden düğüme iletişim, oturum yönetimi.

6-Sunum Katmanı (Presentation Layer)

İşlev: Uygulama katmanı ve ağ arasındaki veriyi çevirir. Veri şifreleme ve şifre çözme işlemlerini gerçekleştirir.

Ana Unsurlar: Veri biçimlendirme, şifreleme, SSL.

7-Uygulama Katmanı (Application Layer)

İşlev: Son kullanıcıya en yakın olan katmandır, yazılım uygulamaları ve ağ arasındaki iletişimi sağlar.

Ana Unsurlar: Veri, HTTP, FTP, DNS gibi protokoller.

TCP/IP Modeli Katmanları ve İşlevleri:

1-Ağ Erişim/Link Katmanı (Network Access/Link Layer)

İşlev: OSI'nin fiziksel ve veri bağlantı katmanlarının işlevlerini birleştirir. Donanım adreslemeyi yönetir ve verilerin fiziksel iletimi için protokolleri tanımlar.

Ana Unsurlar: Çerçeveler, MAC adresleri, Ethernet.

2-İnternet Katmanı (Internet Layer)

İşlev: OSI'nin ağ katmanına karşılık gelir. Mantıksal adresleme ve veri paketlerinin yönlendirilmesini yönetir.

Ana Unsurlar: Paketler, IP adresleri.

3-Taşıma Katmanı (Transport Layer)

İşlev: OSI'nin taşıma katmanına benzer şekilde, güvenilir veri transferini, hata yönetimini ve akış kontrolünü sağlar.

Ana Unsurlar: Segmentler, TCP/UDP protokolleri.

4-Uygulama Katmanı (Application Layer)

İşlev: OSI'nin oturum, sunum ve uygulama katmanlarının işlevlerini kapsar. Son kullanıcı süreçlerini ve uygulamalarını destekler.

Ana Unsurlar: Veri, HTTP, FTP, DNS gibi protokoller.

Farklılıkların Özeti:

OSI Modeli yedi katmana sahipken, TCP/IP Modeli dört katmana sahiptir.

OSI Modeli daha teorik bir çerçeve olup, ağ kavramlarını öğretmek ve anlamak için kullanılır.

TCP/IP Modeli pratik ve gerçek dünya ağ iletişiminde yaygın olarak kullanılır.

Her iki model de ağ profesyonelleri için önemlidir ve ağ iletişiminde yer alan karmaşık süreçleri anlamak için yapılandırılmış bir yaklaşım sunar.

OSI Model Katmanları	İşlev	TCP/IP Model Katmanları	PDU'lar	Donanım	Protokoller
Uygulama Katmanı (Application Layer)	Son kullanıcıya en yakın katmandır. Bu katman, uygulama ve kullanıcı arasında iletişim sağlar. Web tarayıcıları ve web sunucuları arasındaki iletişim için HTTP (Hyper Text Transfer Protocol) gibi protokoller bu katmanda kullanılır.	Uygulama Katmanı (Application Layer)	Veri	Ağ Geçitleri, Proxy Sunucular, Yük Dengeleyiciler, PC'ler, Mobil Telefonlar	DNS, FTP, SNMP, DHCP, SSH, SMTP, POP3, LDAP, SMB, SSL, TLS, HTTP, FTP, NFS, NTP, Telnet, IMAP, SSL, AFP, NetBIOS, RPC, SMB
Sunum Katmanı (Presentation Layer)	Bu katman, veriyi alıcı uygulama tarafından anlaşılabilir bir forma dönüştürür. Verinin gönderilirken ve alınırken şifrelenmesi ve çözülmesi işlemlerini gerçekleştirir.	Uygulama Katmanı (Application Layer)	Veri	Ağ Geçitleri, Proxy Sunucular, Yük Dengeleyiciler, PC'ler, Mobil Telefonlar	DNS, FTP, SNMP, DHCP, SSH, SMTP, POP3, LDAP, SMB, SSL, TLS, HTTP, FTP, NFS, NTP, Telnet, IMAP, SSL, AFP, NetBIOS, RPC, SMB
Oturum Katmanı (Session Layer)	Bu katman, uçtan uca iletişimi (oturumları) kontrol eder. Yerel uygulama (web tarayıcı gibi) ile uzak uygulama (örneğin, YouTube) arasındaki bağlantıları oluşturur, yönetir ve sonlandırır.	Uygulama Katmanı (Application Layer)	Veri	Ağ Geçitleri, Proxy Sunucular, Yük Dengeleyiciler, PC'ler, Mobil Telefonlar	DNS, FTP, SNMP, DHCP, SSH, SMTP, POP3, LDAP, SMB, SSL, TLS, HTTP, FTP, NFS, NTP, Telnet, IMAP, SSL, AFP, NetBIOS, RPC, SMB
Taşıma Katmanı (Transport Layer)	Veri kaybını önlemek için taşıma katmanı, hata yönetimi ve sıralama işlemleri için kullanılır. Uçtan uca iletişim sağlar.	Taşıma Katmanı (Transport Layer)	Segment	Gateway'ler, Proxy Sunucular, Yük Dengeleyiciler, PC'ler, Mobil Telefonlar	TCP, UDP, RTP, SCTP, DCCP
Ağ Katmanı (Network Layer)	Ağ katmanı, farklı ağlar üzerindeki düğümleri birbirine bağlar. Bu katman, IP adresleri kullanarak mantıksal adresleme yapar.	İnternet Katmanı (Internet Layer)	Paket	Yönlendiriciler, Katman 3 Anahtarlar	ICMP, IGMP, IP, IPsec, NAT
Veri Bağlantı Katmanı (Data Link Layer)	Bu katman, düğümden düğüme iletişimi ve veri transferini kolaylaştırır. Fiziksel adres (MAC adresi) bu katmanda veriye eklenir, bu adres kaynak ve hedef MAC adreslerini içerir.	Ağ Erişim/Link Katmanı (Network Access/Link Layer)	Çerçeve	Anahtarlar, Köprüler, WiFi Erişim Noktaları	ARP, Ethernet, Token Ring, PPP, ATM, SLIP, Wi-Fi (IEEE 802.11), Frame Relay, MAC, PPP, LLDP, L2TP, VLAN, VRRP, Bluetooth, ISDN
Fiziksel Katman (Physical Layer)	Fiziksel katman, OSI modelinin en alt katmanıdır. Veri iletimi için kullanılan ortamın fiziksel özelliklerini belirtir. Voltaj seviyeleri, maksimum iletim mesafeleri, fiziksel konnektörler gibi özellikleri içerir.	Ağ Erişim/Link Katmanı (Network Access/Link Layer)	Bitler	Ağ Kablosu (örneğin ethernet, fiber, bakır), Hublar, Tekrarlayıcılar, Ağ Arayüz Kartları (NICs)	ARP, Ethernet, Token Ring, PPP, ATM, SLIP, Wi-Fi (IEEE 802.11), Frame Relay, MAC, PPP, LLDP, L2TP, VLAN, VRRP, Bluetooth, ISDN